^ Góra strony
Biuletyn Informacji Publicznej  
Harminogram szkoleń ŚODR Częstochowa 
Harminogram szkoleń ŚODR Częstochowa 
Harminogram szkoleń ŚODR Częstochowa 
Harminogram szkoleń ŚODR Częstochowa 
Harminogram szkoleń ŚODR Częstochowa 

Zaloguj

Ogólnopolskie Dożynki Jasnogórskie 2018

Zachowaj dziedzictwo - cz.3 - Święconka

Zgodnie z tradycją w Wielką Sobotę udajemy się do kościoła z koszyczkami w rękach, by poświęcić pokarmy na świąteczny stół. Ale ten rok jest wyjątkowy, nie udamy się więc do kościołów ze święconką, co nie znaczy, że nie będziemy jej przygotowywać. A i owszem, w dodatku tradycyjnie, a więc z ”obowiązkowymi” 7 elementami. Natomiast obrzędu błogosławieństwa pokarmów dokonamy w domach (tekst poniżej).

Zwyczaj „święcenia” pokarmów sięga VIII w., natomiast w Polsce praktykowany jest od XIVw. Dokonywano tego w różny sposób – w kościołach, przed kościołami, w dworach (a często przed), po domach czy w wyznaczonych miejscach na wsi.

9mniam

Na przykład popularnym było wystawianie stołu przed ziemiański dwór, na który poza „pańskimi” koszyczkami i potrawami swoje przynosili ludzie z czworaków czy inni pracujący w dworze. Dobrodziej święcił wszystkie pokarmy razem, był to także czas na złożenie sobie świątecznych życzeń. W wielu regionach do dziś wystawia się stoły przed kościołami i tak dokonuje poświecenia lub jak w Rzędkowicach gm. Włodowice o określonej godzinie wszyscy mieszkańcy spotykają się pod krzyżem i tam kapłan błogosławi pokarmy.

W takim razie co powinno się znaleźć w tradycyjnej święconce?

Skład tradycyjnej święconki ewoluował w ciągu wieków , aby przez wkładanie wszystkiego zmierzać do podstawowych 6 , a następnie przez dodanie ciasta pozostać (już od pokoleń) na 7 głównych składnikach (oczywiście możemy dołożyć także inne , które są charakterystyczne dla naszego regionu czy rodziny, ale to podstawowa siódemka).

Trzeba też pamiętać , że do przystrojonego bielutkimi serwetkami i borowinami (lub bukszpanem - zielony to kolor Nadziei) koszyka (głównie z wikliny) wkładano pokarmy, które w pierwszy dzień świąt podawane były „bez dymu”, bo przygotowywano je wcześniej. W Wielkanoc nie rozpalano bowiem ognia w kuchniach, gdyż jest to największe święto dla chrześcijan.

Do koszyczka wkładamy:

  1. - baranka ( z masła, ciasta , chleba albo z cukru – z zatkniętą chorągiewką , którego po powrocie z kościoła często stawiano na „ zielonej łączce” z rzeżuchy lub owsa).
  2. - chleb,
  3. - jaja gotowane na twardo (pisanki, kroszonki….)
  4. - sól ,
  5. - wędlinę
  6. - chrzan
  7. - ciasto (np. mazurek, babkę, sernik ).

W mojej Rodzinie dodaje się jeszcze ocet ( „pojono” nim Chrystusa na krzyżu).

BARANEK z chorągiewką - Znak Chrystusa Zmartwychwstałego. Na chorągiewce jest krzyż oraz napis „Alleluja”, wyrażający radość ze zwycięstwa życia nad śmiercią oraz pokonania grzechu. W Starym Testamencie - Izraelici naznaczyli odrzwia swych domów krwią baranka, co ich uchroniło od Anioła Śmierci, w Nowym Testamencie - Chrystus zostaje nazwany Barankiem Bożym, który w Wielki Piątek dokonuje odkupienia ludzi za cenę własnej krwi. To także symbol Dobrego Pasterza, który wiedzie swoje owce do zbawienia.

CHLEB - symbolizuje Ciało Chrystusa nawiązując do przemienienia pańskiego w Wielki Czwartek, jest to także podstawowy, niezbędny do życia pokarm „..chleba naszego powszedniego daj nam…”. Chleb jest symbolem pomyślności, dostatku, obfitości i sytości

JAJKO – znak Zmartwychwstania, znak początku życia i odrodzenia. Podobnie jak baranek wielkanocny, oznacza triumf życia nad śmiercią.

 SÓL -symbolizuje życie, prawdę i oczyszczenie; nadaje potrawom smak, a dzięki właściwościom konserwującym chroni je przed zepsuciem. Chrystus mówił aby jego uczniowie byli „solą ziemi”.

WĘDLINA - jest symbolem baranka, którego Izraelici zabijali i spożywali rodzinnie w święto Paschy oraz stanowi zapowiedź uczty po zmartwychwstaniu

CHRZAN - ostry smak i zdolność wyciskania łez sprawiły, że jest symbolem goryczy Męki Pańskiej, zwieńczonej słodyczą Zmartwychwstania, symbolika łez ma również związek z żalem za grzechy

 CIASTO - słodycz jest nagrodą za wytrwanie w umartwieniach w czasie Wielkiego Postu (modlitwa, post, jałmużna) i zwiastunem Królestwa Niebieskiego: „skosztujcie, jak dobry jest Pan” (Ps 34, 9). Symbolizuje także ludzkie umiejętności ofiarowane Bogu..

No i na koniec dla osób zainteresowanych – zgodnie z zaleceniem Prezydium Konferencji Episkopatu Polski „ …proponuje się obrzęd błogosławieństwa posiłku w domu przed śniadaniem wielkanocnym, zgodnie z Księgą „Obrzędy błogosławieństw dostosowane do zwyczajów diecezji polskich”, t. 2, Katowice 2001, numery 1347-1350”

BŁOGOSŁAWIEŃSTWO STOŁU PRZED UROCZYSTYM POSIŁKIEM W NIEDZIELĘ ZMARTWYCHWSTANIA PAŃSKIEGO

(„Obrzędy błogosławieństw dostosowane do zwyczajów diecezji polskich”, t. 2, Katowice

2001, nry 1347-1350)

Ojciec rodziny lub przewodniczący zapala świecę umieszczoną na stole i mówi:

Chrystus zmartwychwstał. Alleluja.

Wszyscy odpowiadają:

Prawdziwie zmartwychwstał. Alleluja.

Następnie ktoś z uczestników odczytuje tekst Pisma Świętego.

1 Tes 5, 16-18: Zawsze się radujcie.

Bracia i siostry, posłuchajcie słów świętego Pawła Apostoła do Tesaloniczan.

Zawsze się radujcie, nieustannie się módlcie. W Każdym położeniu dziękujcie, taka jest

bowiem wola Boża w Jezusie Chrystusie względem was.

Albo:

Mt 6, 31 ab.32b-33: Nie troszczcie się zbytnio i nie mówcie: co będziemy jeść?

Bracia i siostry, posłuchajmy słów Ewangelii według świętego Mateusza.

Jezus powiedział do swoich uczniów: „Nie troszczcie się zbytnio i nie mówicie: co

będziemy jeść? co będziemy pić? Przecież Ojciec wasz niebieski wie, że tego wszystkiego

potrzebujecie. Starajcie się naprzód o królestwo Boga i o Jego sprawiedliwość, a to

wszystko będzie wam dodane”.

Po odczytaniu tekstu przewodniczący mówi:

Módlmy się.

Z radością wysławiamy Ciebie, Panie Jezu Chryste, który po swoim zmartwychwstaniu

ukazałeś się uczniom przy łamaniu chleba. Bądź z nami, kiedy z wdzięcznością spożywać

będziemy te dary, i jak dzisiaj w braciach przyjmujemy Ciebie w gościnę, przyjmij nas

jako biesiadników w Twoim królestwie. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków.

Wszyscy: Amen.

Po posiłku ojciec rodziny lub przewodniczący mówi:

Uczniowie poznali Pana. Alleluja

Wszyscy: Przy łamaniu chleba. Alleluja.

Módlmy się:

Boże, źródło życia, napełnij nasze serca paschalną radością i podobnie jak dałeś nam

pokarm pochodzący z ziemi, spraw, aby zawsze trwało w nas nowe życie, które wysłużył

nam Chrystus przez swoją śmierć i zmartwychwstanie i w swoim miłosierdziu nam go

udzielił. Który żyje i króluje na wieki wieków.

Wszyscy: Amen.

This site uses encryption for transmitting your passwords. ratmilwebsolutions.com