Profilaktyka układu oddechowego w odchowie kurcząt brojlerów

Układ oddechowy jest drugim układem przysparzającym producentom drobiu rzeźnego najwięcej kłopotów profilaktyka swoista przeprowadzana w tych stadach nie zawsze jest skuteczna. Może to wynikać z tego, że układ oddechowy ptaków oprócz krtani, tchawicy, oskrzeli, oskrzelików i płuc, składa się z worków powietrznych i pneumatycznych kości długich. Jest też podwójna wentylacja płuc, ponieważ tak podczas wdechu i wydechu powietrze natlenia płuca. Profilaktyka nieswoista w układzie oddechowym jest związana bardzo ściśle z warunkami zoohigienicznymi, występującymi w środowisku ptaków. Tą profilaktyką objęte jest zwalczanie zakażeń wywołanych przez Mycoplasma sp. służy temu celowi podawanie preparatów bakteriobójczych, często w pierwszych dniach życia, a następnie powtórne ich podanie stadu w wieku 3- 4 tygodni. Postępowaniem profilaktycznym jest także podawanie preparatów pobudzających nabłonek rzęskowy znajdujący się w tchawicy, do wytwarzania większej ilości śluzu. Do śluzu tego przyczepiają się wirusy i bakterie wpadające do światła tchawicy, a przez nabłonek transportowane są do układy pokarmowego. Preparaty pobudzające nabłonek rzęskowy mogą być podawane w wodzie do picia, lub przez zamgławianie. Podawanie ich tą drugą drogą w postaci cząstek aerozolu tj. o cząsteczkach wielkości poniżej 10μ powoduje, że te małe cząsteczki pokonują barierę rzęsek w tchawicy i osądzają się w workach powietrznych, tzn.: w miejscach, w których bardzo często rozpoczynają się procesy zapalne układy oddechowego np.; dochodzi do rozwoju zakażeń Mycoplasma sp. Ta droga jest często jedyną, gdy wystąpi konieczność zabezpieczenia stada ptaków o dużej średniej masie ciała i ich dużym zagęszczeniu. Zabiegi te trudno jest przeprowadzać w gorących dniach roku. Dla ich skuteczności, koniecznym jest wyłączenie na 30 minut, urządzeń wentylacyjnych. W porach gorących, temperatura wewnątrz obiektu szybko wzrasta. Inną możliwością zastosowania tych preparatów jest wprowadzenie ich przez systemy urządzeń zraszających. Daje to efekt podwójny- uzyskuje się obniżenie temperatury wewnątrz budynku, oraz dotarcie z preparatem ułatwiającym wymianę powietrza aż do worków powietrznych.

Profilaktyka układu ruchu w odchowie kurcząt brojlerów

Ptaki przez cały okres tuczu przebywają na ściółce. Spełnia ona wiele ważnych funkcji takich jak absorpcja wilgoci, pochłanianie wydaliny ptaków, jak też stanowi izolację od podłoża. W trakcie rozkładu kałomoczu dochodzi do wytworzenia amoniaku, który niszczy oocysty kokcydii. Proces ten także odbywa się w ściółce. W przypadku silnego jej zawilgocenia dochodzi do wytworzenia z tych związków wody amoniakalnej, silnie drażniącej podeszwową stronę stopy. Dochodzi do uszkodzenia poduszek palcowych i dalej droga wstępującą- do stanów zapalnych obejmujących stawy palcowe i stawy skokowe. Dościelanie świeżą, niezagrzybioną ściółką, jest bardzo użyteczną metodą poprawiającą warunki środowiska i zdrowotności ptaków, bez konieczności stosowania chemioterapeutyków. Często przyczyną uszkodzeń części podeszwowej stopy są braki biotyny i kwasu pantotenowego. Zwiększenie ich udziału w paszy, czasami nawet czterokrotnie, powoduje więc, że zachowana jest gęstość tkanki łącznej pokrywającej stopy, nie dopuszczając do rozwoju stanów zapalnych. W naszym kraju nadal produkujemy w przeważającej ilości ptaki rzeźne w ciągu 6- 7 tygodni. Często u ptaków w wieku 2- 3 tygodni występują trudności w poruszaniu się. Badając stan kości długich, często można stwierdzić, że jest on niezadowalający. Obserwuje się w tych przypadkach zwiększoną elastyczność kości długich (głównie śródstopia), zwiększoną łamliwość kości udowych w części środkowej, zrzeszotnienie główki kości udowej. Jako objaw zewnętrzny, ujawnia się to jako niezdolność ptaków do ruchu. Proces ten może obejmować coraz większą część stada. Wynika to często z faktu, że przyrost masy ciała następuje bardzo szybko, natomiast układ kostny kształtuje się wolniej. W takich przypadkach, jako jedyny ratunek, po wykluczeniu zakażeń wirusowych (reowirusy, adenowirusy) oraz bakteryjnych, jest zastosowanie naprzemienne z witaminami preparatów zawierających fosfor i wapń. Podanie takich preparatów w wodzie do picia daje gwarancję, że niedobory tych pierwiastków zostaną w krótkim czasie uzupełnione. Organizm ptaków jak każdy żywy organizm jest silnie scaloną jednostką. Zaburzenia występujące w jednym z układów wyrażają się często w postaci objawów klinicznych, mogących sugerować występowanie wielu różnych, bardzo etiologicznie odległych od siebie jednostek chorobowych. Prowadzenie nieswoistej profilaktyki w stadach tak szybko rosnących jak kurczęta brojlery nie jest postępowaniem łatwym. Konieczna jest znajomość i ciągłe zapoznawanie się z procesami fizjologicznymi odbywającymi się w organizmie, by móc prowadzić diagnostykę w przypadku zaburzeń tych procesów.